การพัฒนาระบบส่งเสริมสำหรับโครงการจัดการทรัพยากรประมงชายฝั่งโดยชุมชนตำบลปากคลอง อำเภอปะทิว จังหวัดชุมพร

Abstract

จากการที่ศูนย์พัฒนาการประมงเอเชียตะวันออกเฉียงใต้(ซีฟเดค) ได้ร่วมมือกับกรมประมงจัดทำโครงการจัดการทรัพยากรประมงชายฝั่งโดยชุมชน อำเภอปะทิว จังหวัดชุมพร ภายใต้แนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ และกำหนดแผนจัดทำกิจกรรมต่างๆสำหรับโครงการฯขึ้น ซึ่งกิจกรรมดังกล่าวได้รวมกิจกรรมพัฒนาระบบส่งเสริม ซึ่งเป็นกิจกรรมที่รับผิดชอบในด้านพัฒนาระบบการส่งเสริม พัฒนาและผลิตสื่อต่างๆเพื่อให้ประชาชนตำบลปากคลอง อำเภอปะทิว จังหวัดชุมพรได้รับทราบและเข้าใจการดำเนินงานของโครงการฯ รูปแบบที่โครงการฯได้นำมาใช้พัฒนาระบบส่งเสริมได้แก่ การฝึกอบรมเพื่อปลูกจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทระพยากรธรรมชาติ ป่าชายเลน สิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศวิทยา สร้างแรงจูงใจในการมีส่วนร่วม พัฒนาสื่อต่างๆให้สอดคล้องและสนับสนุนกิจกรรมอื่นๆ เพื่อการประชาสัมพันธ์และเผยแพร่ความรู้ ความเข้าใจในโครงการฯ การพัฒนาระบบในรูปแบบต่างๆ ของโครงการฯ นำหลักการส่งเสริมต่างๆมาประกอบการพิจารณา อาทิเช่น ลักษณะการยอมรับและประเภทของบุคคลกลุ่มเป้าหมายที่มีความสัมพันธ์กันทั้งทางด้านทัศนคติ ความคิด และสติปัญญา ซึ่งหลักการดังกล่าวได้กล่าวไว้แล้วในบทที่ 2 ส่วนการพัฒนาสื่อที่ใช้ในการประชาสัมพันธ์และส่งเสริม นอกจากการนำหลักการส่งเสริมมาประกอบใช้แล้ว ยังพิจารณถึงชนิดและวิธีการส่งเสริมที่เหมาะสมกับสื่อเหล่านั้น ให้ตรงตามวัตถุประสงค์ในการส่งเสริมและเผยแพร่ ความเหมาะสมของกลุ่มเป้าหมาย ภาพประกอบสื่อส่วนใหญ่จะมาจากกิจกรรมในพื้นที่ตำบลปากคลองที่ประชาชนในพื้นที่มีส่วนร่วมเพื่อสร้างแรงจูงใจในการมีส่วนร่วมให้กับประชาชนตำบลปากคลองอีกทางหนึ่ง โครงการฯได้สนับสนุนให้โรงเรียนในตำบลปากคลองได้จัดกิจกรรมการฝึกอบรม เพื่อเป็นการสร้างแรงจูงใจให้เกิดการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติให้แก่เยาวชน เช่น การจัดกิจกรรมการอนุรักษ์ป่าชายเลน สิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศวิทยาให้แก่นักเรียนตำบลปากคลองได้เข้ามามีส่วนร่วมและฝึกปฎิบัติ ซึ่งผลที่ได้เป็นที่น่าพอใจดังที่กล่าวมาแล้วในบทที่ 3 สำหรับการพัฒนาและผลิตสื่อที่ใช้เพื่อการส่งเสริมและประชาสัมพันธ์ที่โครงการฯได้จัดทำขึ้น ได้แก่ 1) โปสเตอร์และสมุดชุดการอนุรักษ์ป่าชายเลน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างแรงจูงใจและปลูกจิตสำนึกในเรื่องการอนุรักษ์ป่าชายเลนให้แหล่งอาศัยและอนุบาลสัตว์น้ำวัยอ่อน ภาพประกอบสื่อเป็นภาพกิจกรรมที่นักเรียนได้มีส่วนร่วมกันจากการฝึกอบรม 2) โปสเตอร์ชุดโครงการจัดการทรัพยากรประมงชายฝั่งโดยชุมชน อำเภอปะทิว จังหวัดชุมพร โปสเตอร์ดังกล่าวอธิบายกิจกรรมที่โครงการฯได้ดำเนินการ รวมทั้งแนวทางการประกาศพื้นที่สำหรับการจัดการทรัพยากรประมงชายฝั่ง 3) วีดิโอเทปชุด กรรมวิธีการแปรรูปปลากะตักสามรส วีดิโอเทปดังกล่าวเป็นสื่อสนับสนุนการดำเนินงานของกิจกรรมการส่งเสริมและพัฒนาผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นสำหรับแม่บ้านให้ทราบถึงขั้นตอน กระบวนการและเทคนิคการแปรรูปปลากะตักสามรส ทางทีมงานได้เดินทางไปถ่ายทำการแปรรูปกับกลุ่มผู้ประกอบการปลาสามรสที่ประสบความสำเร็จในการดำเนินการที่จังหวัดระยอง 4) แผ่นพับแนะนำโครงการจัดการทรัพยากรประมงชายฝั่งโดยชุมชน เนื้อหารายละเอียดเป็นการประชาสัมพันธ์ครอบคลุมถึง ความเป็นมา วัตถุประสงค์ และกิจกรรมการดำเนินงานของโครงการฯ 5) แผ่นพับการรายงานการดำเนินกิจกรรมต่างๆของโครงการฯ ที่จัดทำในตำบลปากคลอง อาทิเช่น การสำรวจขั้นพื้นฐานด้านเศรษฐสังคม สมุทรศาสตร์ สิ่งแวดล้อม การจัดกิจกรรมการฝึกอบรมต่างๆ ให้กับประชาชนตำบลปากคลอง การผลิตสื่อต่างๆที่แจกจ่ายให้กับประชาชน การปล่อยสัตว์น้ำเพื่อเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ให้กับทรัพยากรในพื้นที่บริเวณตำบลปากคลอง สำหรับกิจกรรมการฝึกอบรมแก่เยาวชนด้านความสำคัญและประโยชน์ของสิ่งแวดล้อม ระบบนิเวศวิทยาและป่าชายเลนเป็นแนวทางในการวางรากฐานเพื่อการจัดการทรัพยากรประมงในอนาคต ส่วนการผลิตสื่อต่างๆเป็นปัจจัยสนับสนุนเพื่อทำให้ประชาชนกลุ่มเป้าหมายรวมทั้งบุคคลทั่วไปเข้าใจถึงการดำเนินงานของกิจกรรมต่างๆ เห็นถึงประโยชน์และเข้าร่วมดำเนินงานกับโครงการจัดการทรัพยากรประมงชายฝั่งโดยชุมชน การพัฒนาระบบการส่งเสริมทั้งด้านการฝึกอบรมและพัฒนาสื่อมีทั้งข้อดี ข้อเสีย ปัญหาและข้อจำกัด ซึ่งทางโครงการฯก็ได้หาแนวทางและวิธีแก้ปัญหาควบคู่ไปด้วย ซึ่งได้กล่าวถึงไปแล้วในบทที่ 3 ผลจากการแจกสื่อต่างๆเพื่อการประชาสัมพันธ์ได้รับความร่วมมือและความสนใจจากประชาชนตำบลปากคลอง เป็นผลให้ประชาชนตำบลปากคลองเกิดความเข้าใจ การยอมรับและการมีส่วนร่วมกับโครงการจัดการทรัพยากรประมงชายฝั่งโดยชุมชนเพิ่มมากขึ้น เพื่อก่อให้เกิดความยั่งยืนทั้งในด้านทรัพยากร เศรษฐกิจและสังคม